آموزش بیان مسئله در پروپوزال
چگونگی پرداختن به بیان مسئله در پروپوزال
بیان مسئله در پروپوزال یکی از مراحلی است که دانشجویان باید با دقت و صریح به آن بپردازند، زیرا از مهمترین و حساسترین قسمتهای تحقیق است و در ارزیابی مقالات توسط داوران بسیار موثر است. در قسمت بیان مسئله در پروپوزال پژوهشگر باید مشخص کند که در پی پاسخ به چه پرسشی و حل چه مسئلهای است و هدفش از طرح موضوع پایاننامه چیست. او باید ضمن پرداختن به بیان مسئله در پروپوزال، راهکارهای گوناگون در آن زمینه ارائه کند و نتایج مفید آن را توضیح دهد. گفتنی است همه این موارد باید کاملا واضح و قابل درک بیان شوند تا برای استادان قانعکننده باشد و به آنها ثابت شود که انجام پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری یا چاپ مقاله ISI از تحقیق انجام شده قابلیت بررسی علمی و عملی را دارد.
ضرورت بیان مسئله در پروپوزال
نخستین نکته در بیان مسئله در پروپوزال اهمیت موضوع انتخابشده برای پایاننامه و ضرورت انجام دادن تحقیق است. محقق با بیان مسئله در پروپوزال کاربردی بودن پژوهش و تاثیرات مفید آن را در حل مشکلی در جامعه نشان میدهد و ضمن شرح کامل و شفاف مسئله و موارد مبهم آن و محدوده زمانی و مکانی و ابعاد تحقیق، نیاز جامعه به آن تحقیق و نتایجش را مشخص میکند.
البته لازم است در این قسمت با طرح مستند شواهدی مبنی بر وجود آن مسئله یا مشکل در جامعه، تاثیرات مسئله بر جامعه تشریح و سپس تاثیر مثبت پژوهش در حل مسئله و فواید آن بیان شود. همچنین بهتر است با بیان تحقیقات مرتبط انجامشده در داخل و خارج از کشور به خلاهای موجود در آن زمینه اشاره و سپس دلیل تمایز این تحقیق از آنها مطرح شود. حتی میتوان نام گروهها و سازمانهای ذینفع از نتایج پژوهش را ذکر کرد تا بهروز و کاربردی بودن آن بیشتر نمایان شود. گفتنی است دقت در نظم منطقی و پیوستگی بیان مساله و تعیین اهداف پژوهش، متغیرهای کلیدی مورد نظر پژوهشگر (کمی و کیفی) و روابط احتمالی میان آنها بسیار ضروری است.
پیشزمینه بیان مسئله در پروپوزال
متون مختلف مرتبط با موضوع پایان نامهتان را مرور کنید تا هم زاویه دید گستردهتری پیدا کنید، هم کار تکراری نکنید و بر موضوع بیشتر مسلط شوید. بررسی متون شما را با روش تحقیق دیگران، فرضیهها، نتایج، مشکلات و محدودیتهای مختلف آشنا میکند و در انجام پژوهش و تعیین هدف و متغیرها کمکتان خواهد کرد. همچنین خلاها مشخص میشوند و شما بهتر میتوانید روش کار خود را تعیین کنید، به همین منظور از یادداشتبرداری غافل نشوید و نکات مهم را بنویسید. فراموش نکنید آمارها و مطالعات پیشین بهترین سند و دلیل برای اثبات ضرورت پرداختن به موضوع پژوهش شماست و حتما از آنها استفاده کنید.
منابع بیان مسئله در پروپوزال
منابع اصلی بیان مسئله در پروپوزال عبارتاند از:
تجربه پژوهشگر
ادبیات رشته تخصصی مورد نظر
نظریههای کاربردی پیشین
ایدههای به دستآمده از سایر منابع موثق
محتوای بیان مسئله در پروپوزال
در بیان مسئله باید اطلاعات کلی پژوهش ارائه شود و مسئله یا مشکل از ابعاد مختلف بررسی شود. همانطور که گفتیم، اهمیت مسئله و وسعت آن و همچنین تاثیرات مثبت پژوهش در حل آن از موارد دیگری است که در این بخش باید به آن پرداخته شود، اما توضیح بیشتر عنوان پژوهش و کارهایی که در مسیر تحقیق انجام خواهد شد، نیز ضروری است تا روش برخورد با مسئله و راهکارها مشخص و عوامل موثر در ایجاد آن مشکل و عوارض تداومش آشکار شود.
اصول بیان مسئله در پروپوزال
اصول کلی در بیان مسئله در پروپوزالعبارتاند از:
طرح مشکل و ابعاد آن
ارائه مستندات معتبر مبنی بر وجود مشکل
تعیین اهداف پژوهش و متغیرهای مورد مطالعه
اشاره به پژوهشهای گذشته پیرامون موضع مورد نظر و مزایا و نقایص آنها
اشاره به نظریههای مرتبط با موضوع پژوهش
تعیین ابعاد زمانی و مکانی تحقیق
مراحل بیان مسئله در پروپوزال
مراحل کلی بیان مسئله در پروپوزال شامل موارد زیر است:
– سوال اصلی صورتمسئله
– مقدمه
-ویژگیها و ابعاد مسئله
– پیشینه مسئله
– شرح متغیرها و روابطشان
– سوالات ریزتر و ویژه پژوهش
– طرح راهحلها و عوامل موثر بر رفع مسئله
– نتایج قابل انتظار پژوهش
– هدف پژوهش و دلیل انتخاب موضوع آن
– توضیح شیوه پژوهش و کارهایی که انجام خواهید داد
ویژگی بیان مسئله خوب
بیان مسئله خوب و درست در موفقیت پایان نامه و جلب نظر خوانندگان بسیار موثر است، چراکه مسئله و موضوع پایان نامه دغدغه دانشجو بوده و نمایانگر انگیزه پژوهش و تلاش سخت اوست؛ بنابراین رعایت نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
– کوتاه، اما شفاف، بدون ابهام، موثر و مفید بنویسید.
– پیوستگی و انسجام مطالب را فراموش نکنید.
– از کل به جزء پیش بروید.
– منابع و مستندات را در همه قسمتهای متن ذکر کنید.
– اصطلاحات و واژههای تخصصی را تعریف کنید.
– کلمات کلیدی پژوهش را شرح دهید.
– آمار و ارقام مستند ارائه دهید.
– مسئله را پراهمیت جلوه دهید و راهکارتان را مطرح کنید.
– به پیامدهای مثبت و منفی ناشی از انجام دادن یا ندادن تحقیق اشاره کنید.
– از نگارش صحیح و دستور زبان استاندارد استفاده کنید.
– پیشینه تحقیق و تفاوت پژوهشتان با آنها را بیان کنید.
– اهداف، پرسشهای تحقیق و در پایان، نتایج و پاسخهای به دستآمده را بررسی کنید.
– هدف نهایی پژوهشتان را با بیانی شفاف و دقیق در پاراگراف آخر بنویسید.
بایدها و نبایدها در بیان مسئله
اشکال، جدولها و نمودارهای گوناگون برای شرح دقیقتر و قابل فهمتر محتوا استفاده کنید.
طرح سوالات زیاد بپرهیزید، چون مسئله را گسترده و ابهامبرانگیز جلوه خواهد داد.
کپی کردن مطالب یا نتایج تحقیقات دیگران اجتناب کنید.
– پژوهشهای دیگران و نتایجشان را با تمسخر و تحقیر کردن زیر سوال نبرید.
– ادعاهای بزرگ و بیربط با عنوان تحقیق نداشته باشید.
– از به کار بردن واژگان و اصطلاحات ارزشی پرهیز کنید.
– فقط مطالب مستند و معتبر علمی را بیان کنید.
– از آمار جدید و بهروز استفاده کنید.
– از تعداد زیاد منابع استفاده نکنید (20 تا 25 منبع کافی است).
– میتوانید از جدول ارزیابی برای اطمینان از انجام دادن تمام کارهای لازم برای نگارش بیان مسئله استفاده کنید.
بیان مسئله در پروپوزال یکی از مراحلی است که دانشجویان باید با دقت و صریح به آن بپردازند، زیرا از مهمترین و حساسترین قسمتهای تحقیق است و در ارزیابی مقالات توسط داوران بسیار موثر است. در قسمت بیان مسئله در پروپوزال پژوهشگر باید مشخص کند که در پی پاسخ به چه پرسشی و حل چه مسئلهای است و هدفش از طرح موضوع پایاننامه چیست. او باید ضمن پرداختن به بیان مسئله در پروپوزال، راهکارهای گوناگون در آن زمینه ارائه کند و نتایج مفید آن را توضیح دهد. گفتنی است همه این موارد باید کاملا واضح و قابل درک بیان شوند تا برای استادان قانعکننده باشد و به آنها ثابت شود که انجام پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری یا چاپ مقاله ISI از تحقیق انجام شده قابلیت بررسی علمی و عملی را دارد.
ضرورت بیان مسئله در پروپوزال
نخستین نکته در بیان مسئله در پروپوزال اهمیت موضوع انتخابشده برای پایاننامه و ضرورت انجام دادن تحقیق است. محقق با بیان مسئله در پروپوزال کاربردی بودن پژوهش و تاثیرات مفید آن را در حل مشکلی در جامعه نشان میدهد و ضمن شرح کامل و شفاف مسئله و موارد مبهم آن و محدوده زمانی و مکانی و ابعاد تحقیق، نیاز جامعه به آن تحقیق و نتایجش را مشخص میکند.
البته لازم است در این قسمت با طرح مستند شواهدی مبنی بر وجود آن مسئله یا مشکل در جامعه، تاثیرات مسئله بر جامعه تشریح و سپس تاثیر مثبت پژوهش در حل مسئله و فواید آن بیان شود. همچنین بهتر است با بیان تحقیقات مرتبط انجامشده در داخل و خارج از کشور به خلاهای موجود در آن زمینه اشاره و سپس دلیل تمایز این تحقیق از آنها مطرح شود. حتی میتوان نام گروهها و سازمانهای ذینفع از نتایج پژوهش را ذکر کرد تا بهروز و کاربردی بودن آن بیشتر نمایان شود. گفتنی است دقت در نظم منطقی و پیوستگی بیان مساله و تعیین اهداف پژوهش، متغیرهای کلیدی مورد نظر پژوهشگر (کمی و کیفی) و روابط احتمالی میان آنها بسیار ضروری است.
پیشزمینه بیان مسئله در پروپوزال
متون مختلف مرتبط با موضوع پایان نامهتان را مرور کنید تا هم زاویه دید گستردهتری پیدا کنید، هم کار تکراری نکنید و بر موضوع بیشتر مسلط شوید. بررسی متون شما را با روش تحقیق دیگران، فرضیهها، نتایج، مشکلات و محدودیتهای مختلف آشنا میکند و در انجام پژوهش و تعیین هدف و متغیرها کمکتان خواهد کرد. همچنین خلاها مشخص میشوند و شما بهتر میتوانید روش کار خود را تعیین کنید، به همین منظور از یادداشتبرداری غافل نشوید و نکات مهم را بنویسید. فراموش نکنید آمارها و مطالعات پیشین بهترین سند و دلیل برای اثبات ضرورت پرداختن به موضوع پژوهش شماست و حتما از آنها استفاده کنید.
منابع بیان مسئله در پروپوزال
منابع اصلی بیان مسئله در پروپوزال عبارتاند از:
تجربه پژوهشگر
ادبیات رشته تخصصی مورد نظر
نظریههای کاربردی پیشین
ایدههای به دستآمده از سایر منابع موثق
محتوای بیان مسئله در پروپوزال
در بیان مسئله باید اطلاعات کلی پژوهش ارائه شود و مسئله یا مشکل از ابعاد مختلف بررسی شود. همانطور که گفتیم، اهمیت مسئله و وسعت آن و همچنین تاثیرات مثبت پژوهش در حل آن از موارد دیگری است که در این بخش باید به آن پرداخته شود، اما توضیح بیشتر عنوان پژوهش و کارهایی که در مسیر تحقیق انجام خواهد شد، نیز ضروری است تا روش برخورد با مسئله و راهکارها مشخص و عوامل موثر در ایجاد آن مشکل و عوارض تداومش آشکار شود.
اصول بیان مسئله در پروپوزال
اصول کلی در بیان مسئله در پروپوزالعبارتاند از:
طرح مشکل و ابعاد آن
ارائه مستندات معتبر مبنی بر وجود مشکل
تعیین اهداف پژوهش و متغیرهای مورد مطالعه
اشاره به پژوهشهای گذشته پیرامون موضع مورد نظر و مزایا و نقایص آنها
اشاره به نظریههای مرتبط با موضوع پژوهش
تعیین ابعاد زمانی و مکانی تحقیق
مراحل بیان مسئله در پروپوزال
مراحل کلی بیان مسئله در پروپوزال شامل موارد زیر است:
– سوال اصلی صورتمسئله
– مقدمه
-ویژگیها و ابعاد مسئله
– پیشینه مسئله
– شرح متغیرها و روابطشان
– سوالات ریزتر و ویژه پژوهش
– طرح راهحلها و عوامل موثر بر رفع مسئله
– نتایج قابل انتظار پژوهش
– هدف پژوهش و دلیل انتخاب موضوع آن
– توضیح شیوه پژوهش و کارهایی که انجام خواهید داد
ویژگی بیان مسئله خوب
بیان مسئله خوب و درست در موفقیت پایان نامه و جلب نظر خوانندگان بسیار موثر است، چراکه مسئله و موضوع پایان نامه دغدغه دانشجو بوده و نمایانگر انگیزه پژوهش و تلاش سخت اوست؛ بنابراین رعایت نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
– کوتاه، اما شفاف، بدون ابهام، موثر و مفید بنویسید.
– پیوستگی و انسجام مطالب را فراموش نکنید.
– از کل به جزء پیش بروید.
– منابع و مستندات را در همه قسمتهای متن ذکر کنید.
– اصطلاحات و واژههای تخصصی را تعریف کنید.
– کلمات کلیدی پژوهش را شرح دهید.
– آمار و ارقام مستند ارائه دهید.
– مسئله را پراهمیت جلوه دهید و راهکارتان را مطرح کنید.
– به پیامدهای مثبت و منفی ناشی از انجام دادن یا ندادن تحقیق اشاره کنید.
– از نگارش صحیح و دستور زبان استاندارد استفاده کنید.
– پیشینه تحقیق و تفاوت پژوهشتان با آنها را بیان کنید.
– اهداف، پرسشهای تحقیق و در پایان، نتایج و پاسخهای به دستآمده را بررسی کنید.
– هدف نهایی پژوهشتان را با بیانی شفاف و دقیق در پاراگراف آخر بنویسید.
بایدها و نبایدها در بیان مسئله
– اشکال، جدولها و نمودارهای گوناگون برای شرح دقیقتر و قابل فهمتر محتوا استفاده کنید.
– طرح سوالات زیاد بپرهیزید، چون مسئله را گسترده و ابهامبرانگیز جلوه خواهد داد.
– کپی کردن مطالب یا نتایج تحقیقات دیگران اجتناب کنید.
– پژوهشهای دیگران و نتایجشان را با تمسخر و تحقیر کردن زیر سوال نبرید.
– ادعاهای بزرگ و بیربط با عنوان تحقیق نداشته باشید.
– از به کار بردن واژگان و اصطلاحات ارزشی پرهیز کنید.
– فقط مطالب مستند و معتبر علمی را بیان کنید.
– از آمار جدید و بهروز استفاده کنید.
– از تعداد زیاد منابع استفاده نکنید (20 تا 25 منبع کافی است).
– میتوانید از جدول ارزیابی برای اطمینان از انجام دادن تمام کارهای لازم برای نگارش بیان مسئله استفاده کنید.