بیان مسئله در پروپوزال | ساختار پروپوزال و مقاله تحقیقی :
توضیح دادیم که چگونه یک پروپوزال کارشناسی ارشد بنویسیم؟ اما یکی از مشکلات رایج اکثر دانشجویان در آموزش انجام پروپوزال و پایان نامه یا فصل یک پایان نامه، بیان مناسب مساله تحقیق است. در اینجا سعی می شود با بیانی ساده، شیوه نوشتن بیان مساله آموزش داده شود. این راهنما، به منظور تسهیل کار دانشجویان در تکمیل مناسب فرم طرح تحقیق پایان نامه کارشناسی ارشد نگارش یافته است. لازم به توضیح است برای درک درست تر مطالب این بخش مطالعه مقاله آموزش پروپوزال نویسی خالی از لطف نیست.
در پایان این بخش قادر خواهید بود به سوالات زیر پاسخ دهید
بیان مسئله چیست؟
در بیان مسئله چه چیزی بیان می شود؟
در بیان مسئله به چه موضوعاتی اشاره می گردد؟
راه های تشخیص یک مسئله چیست؟
نحوه ی نوشتن بیان مسئله به چه ترتیبی می باشد؟
نحوه نوشتن بیان مسئله در پروپوزال به چه ترتیبی بوده است؟
دلایل اهمیت مرور بر بررسی های قبلی چیست؟
چگونه بررسی های قبلی را مرور کنیم؟
نحوه بیان مرور بر بررسی های قبلی چگونه است؟
ساختار پروپوزال و مقاله تحقیقی
محتوای طرح تحقیق شکل استانداردی ندارد و در دانشگاهها و سازمانهای مختلف چارچوب ها و فرم های خاصی برای آن در نظر گرفته شده است که پژوهشگر بر مبنای آن طرح خود را تدوین می نماید در این قسمت کلیه مطالبی که در تحقیق ضروری به نظر می رسد آورده شده است. از آنجایی آموزش انجام پروپوزال و پایان نامه نشانگر توانایی های شماست و به طور کلی سنجش علمی شما تنها از طریق آن صورت می گیرد تلاش و دانش خود را برای تنظیم آن به کار بگیرید و به طور کلی پروپوزال را جدی بگیرید! توصیه میشود مقاله نحوه نگارش وانجام پروپوزال را حتما مطالعه فرمایید.
پروپوزال
مقاله تحقیقی
عنوان
عنوان
خلاصه پروپوزال
خلاصه
مقدمه، بیان مسئله،بررسی متون
مقدمه
متغییرها، مواد و روش اجرا
مواد و روش ها
زمان بندی و بودجه
یافته ها (جدول، نمودار و…)
بحث و نتیجه گیری
فهرست منابع
تشکر و قدردانی
فهرست منابع
بیان مسئله چیست؟
یکی از بخش ها بسیار مهم و زیر بنایی در آموزش انجام پروپوزال ، پژوهش و یا مقاله بیان مسئله است و تقریبا در تمامی رشته ها وجود دارد .بیان مسئله اولین، مهمترین و حساس ترین بخش محتوایی پژوهش است و تاثیر تعیین کننده ای در ارزشیابی مقالات دارد.در حقیقت کیفیت بیان مسئله نشان دهنده میزان آشنایی محقق با موضوع است.
این بخش در واقع تابلوی تبلیغاتی پروپوزال و مقاله است. جالب است بدانید که داوران تاکید بسیاری بر این بخش دارند و شاید اولین قسمتی که مطالعه میشود بیان مسئله باشد. بیان مسئله می تواند مجاب کننده داوران به خواندن تمام مقاله باشد پس باید به درستی و با نگارش صحیح بیان شود زیرا که راه ورود شما به پژوهش است.
برای اینکه بتوانید یک بیان مسئله خوب بنویسید باید مدتها فکر کنید و قدرت تصور وتخل خود را به کار بگیرد تا بتوانید مسئله را ازابعاد و زوایای مختلف تبیین کنید.بررسی کنید که چه عواملی باعث به وجود آمدن این مسئله شده است؟ و اگر این مسئله(مشکل) حل نشود می تواند چه خطراتی بر جامعه مورد مطالعه داشته باشد؟
بعد از این که عنوان پژوهش را مشخص کردیم و فهمیدیم در چه حیطه و موضوعی و با چه عنوان مشخصی می خواهیم تحقیق کنیم نیاز به نوشتن بیان مسئله برای طرح تحقیق خود داریم تا
به خود و خواننده تحقیق نشان دهیم که چرا تحقیقمان مهم است
خلأ های علمی موجود در آن زمینه را پر رنگ نموده و نشان دهیم که نتایج تحقیقمان چگونه در پاسخ به خلأهای موجود می تواند موثر باشد
کلمات و واژه های تخصصی و خاص در تحقیق خود را بیان کنیم
منابع اصلی بیان مسئله شامل:
–تجربه شخصی محقق
-ادبیات رشته مربوطه
-نظریه های آکادمیک و کاربردی
-ایده هایی که می توان از منابع مختلف کسب کرد
بیان مسئله باید مشخص کننده ی موارد زیر باشد:
متغییر های کلیدی پژوهش شما
روابط احتمالی بین آنها
طبیعت جامعه مورد مطالعه
مطالبی که معمولا در بیان مسئله ذکر می شود شامل موارد زیر است:
ارائه اطلاعات کلی درباره تحقیق
اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺸﮑﻞ (نحوه بروز یا وقوع، وسعت و شدت)
توضیح بیشتر عنوان تحقیق (دراین تحقیق چه کاری انجام میشود؟)
فواید ناشی از اجرای طرح (چه نتایجی ازحل مشکل انتظار می رود؟)
ﻋﻮاﻣﻞدﺧﯿﻞدر ﺑﺮوز مسئله
ﻧﺤﻮه ﺑﺮ ﺧﻮرد ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻞ، راه حل ها وخدمات موجود
عوارض ناشی ار تداوم
دانسته ها و ندانسته ها
در بیان مسئله محقق باید نکات زیر را رعایت کند:
شواهدی باید نشان دهید که معضلی یا مشکلی در جامعه وجود دارد.
باید مشکل مطرح شده را بیان کنید و ابعاد مختلف آن را به طور مستند نشان دهید
نشان دهید که قصدتان از انجام تحقیق چیست؟ کدام متغیرها را قصد دارید مطالعه کند؟ نحوه ی مطالعه متغیرها ( اثر، رابطه یا …) چگونه است.
بهتر است نگاه اجمالی بر تحقیقات پیشین انجام شده در زمینه موضوعی خود داشته باشد
شما می توانید بیان کنید که مطالب و تحقیقات قبلی انجام شده ناکافی بوده یا همه ابعاد پژوهش را در نظر نگرفته است
به نقل و بررسی اجمالی نظریه هایی که در رابطه با موضوع شما وجود دارد بپردازید
در پایان بهتر است محدوده زمانی و قلمرو زمانی تحقیق را هم مشخص کنید.
بطورکلی مسئله تحقیق باید مشکل را مطرح کند، ابعاد آنرا مستند نشان دهد، انگیزه پژوهشگر را بیان کند ، متغیرها را نشان داده، نحوه بررسی آنها را روشن نموده و محدوده مکانی و زمانی تحقیق را تعیین نماید.
ﻣﺮورﻣﺘﻮن:
ﻣﺤﻘﻖ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع اﺷﺮاف زﯾﺎدﺗﺮی ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
اﻗﺪام ﺑﻪ دوﺑﺎره ﮐﺎری و ﺗﮑﺮار ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮐﺮد.
از روش ﮐﺎر دﯾﮕﺮان آﮔﺎه ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﮑﻼت آن آﺷﻨﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد.
آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ روش اﺟﺮای ﺗﺤﻘﯿﻖ (ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎ، ﺗﻌﯿﯿﻦ اﻫﺪاف، ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺳﻮاﻻت و ﻓﺮﺿﯿﻪ ﻫﺎی ﺗﺤﻘﯿﻖ- ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎی آﻣﺎری )
در ﺑﺮرﺳﯽ و ارزﯾﺎﺑﯽ ﻓﺮﺿﯿﻪ ﻫﺎ و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮی از آن ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
اﺟﺘﻨﺎب از ﻣﺸﮑﻼت و اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت و اﺷﻨﺎ ﺷﺪن ﺑﺎ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎی اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ
آیا بیان مسئله همان بررسی متون است؟
بررسی متون و مرور مستندات جزئی از بیان مسئله هست ولی تمام آن نیست
باید با مرور مستندات ومنابع نشان دهیم که در زمینه علمی مورد نظر چه خلأهایی وجود دارد و چگونه میخواهیم این خلأها را با تحقیق خود پر نماییم؟
-بعد از خواندن دقیق مقالات و گزارشات مرتبط و یافتن دید جامع به موضوع باید برای برای نوشتن دست به قلم شد
-در ابتدا حتما فهرست وار آنچه که لازم می دانید را بیان نمایید.یعنی مشخص کنید که پیام پاراگرافهای مختلف بیان مسئله چه خواهد بود و بعد شروع به نوشتن بنمایید
-سعی کنید بر اساس دانش خود، ابتدا انشای بیان مسئله را تکمیل کنید و سپس جملات و عبارات خود را به منابع متصل نمایید.
نکات قبل از نگارش بیان مسئله
بعد از جمع آوری تعدادی مقالات معتبر مرتبط با موضوع پژوهش، بیان مسئله را با طرح سوالات زیر در ذهن خود، نگارش کنید.
چه می دانیم؟
معرفی موضوع و بیان اطلاعات زمینه ای.
چه نمی دانیم؟
بیان نقایص و محدودیت های مطالعات گذشته در رابطه با موضوع.
چرا می خواهیم این مطالعه را انجام دهیم؟
بیان اعداد و ارقام و آمارهای مطالعات گذشته، اهمیت و ضرورت مطالعه ی خود را بیان می کنیم
طبقه بندی بیان مسئله
در این بخش مراحل نگارش بیان مسئله را توضیح خواهیم داد.
تمام متغیر های اصلی مشکل را مطرح کنید و روابط بین آن ها را شرح دهید. برای این قسمت شما می توانید از نمودار ایشیکاوا (استخوان ماهی) که روشی بسیار سودمند برای شناسایی و حل مسائل از طریق ایده پردازی است استفاده کنید.در تیغه اصلی مشکل اصلی مورد بحث و در تیغه های فرعی عواملی که مسئله را به وجود آوردند یا عواملی که اگر این مسئله حل نشود ممکن است به وجود بیاید را بیان کنید
راه حل ها و یا عوامل موثر برای حل مشکل یا مسئله را مطرح کنید.( در این قسمت حتما از پژوهش های پیشینی که درمورد مسئله و موضوع شما کار شده استفاده کنید)
منظور خود از انجام پژوهش و دلیل انتخاب موضوع در جامعه آماری مورد نظرتان را شرح دهید(جامعه آماری را نیز در این قسمت شرح دهید).
در انتها توضیح دهید که شما در این پژوهش قرار است چه کاری انجام دهید
خصوصیات یک بیان مسئله خوب
تبیین دقیق و روشن مسئله ای که انگیزۀ اصلی نگارش یک مقاله، انجام پایان نامه و طرح پژوهشی مورد نظر بوده، اهمیت ویژه ای دارد. موفقیت در چگونگی بیان مسئله به موفقیت مقاله و پایان نامه کمک میکند و بی توجهی به آن رغبت خواننده را در ادامه مطالعه کاهش خواهد داد.
کوتاه ،مختصر و مفید بودن
گاه بیان می شود که حداکثر ۷۰۰ کلمه باشد؛ اگرچه نوشتن بیان مسئله در این اندازه در بعضی از موضوعات تقریبا غیر ممکن است.
همبستگی و انسجام مطالب در بیان مسئله مهم است.
پراکنده گویی و عدم وجود ارتباط منطقی بین قسمتهای مختلف بیان مسئله امری رایج است.اما باید توجه نمود که زمانی بیان مسئله شما انسجام خواهد داشت که حذف و یا جابه جایی یک پاراگراف باعث دشوار شدن درک مطالب شود
بیان مسئله خوب از یک کل شروع می شود و به تدریج به جزئیات می پردازد.(شروع ازیک کل باعث جذابیت بیشتر متن شده و باعث جلب توجه خواننده می شود)
منابع و مستندات را می توانید از اول تا آخر داشته باشید
در قسمت بیان مساله، شما بایستی با رجوع و استناد به منابع معتبر، اثبات کنید که مسئله ایی وجود دارد. به بیان و تعریف اصطلاحات و واژه های تخصصی (به کار برده در عنوان) بپردازید و پیشینه پژوهش را بررسی و تفاوت کار خودتون را با آنها بررسی کنید.
استفاده از منابع و مستندات باید در راستای تبیین بهتر و دقیق تر موضوع و برای نشان دادن اهمیت کار باشد
در بیان مساله حتما از منابع استفاده کنید و از خودتان آمار و ارقام منتشر نکنید
استفاده زیاد از منابع توصیه نمی شود(۲۰ تا ۳۰ منبع کافی است)
حتما باید کلمات کلیدی و مصادیق جدیدی که در تحقیق زیاد مورد استفاده قرارمیگرد یا کلمات اختصاصی که شما برای تحقیق خود ساخته اید را در بیان مسئله شرح دهید
سعی کنید مشکل را پررنگتر کنید و راه حل های پیشنهادی تان را مطرح کنید
یکی از مهمترین مسائلی که در بیان مسئله باید اشاره شود ارائه پیامد های منفی است.
انشاء روان بیان مسئله نباید تحت تاثیر منابع مختلف قرار بگیرد و به نظر برسد که متن دارای گسست های معنایی و انشایی است.
حتما در بیان مسئله هدف و سوالات خود را بیان کنید و در انتها بررسی کنید که به هدف مورد نظر رسیدید یا نه و یا به سوالات پاسخ داده شد؟
پاراگراف آخر بیان مسئله باید روشن و دقیق،هدف نهایی تحقیق را بیان نماید.البته ممکن است این پاراگراف شباهت زیادی با هدف کلی تحقیق بیابد( که مشکلی ندارد). البته شما در این پاراگراف فضای بیشتری دارید تا هدف را درقالب عبارات و جملات گسترده تری بیان کنید
شما می توانید در بیان مسئله
از اشکال استفاده نمایید تا موضوع را بهتر شرح دهید
آوردن نمودارهای مختلف به خصوص در جهت باز نمودن ابعاد تحقیق و تبیین دقیق موضوع توصیه می شود
