انجام پایاننامه در مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری، مهمترین بخش از دوران تحصیلی محسوب می شود که بدون آن امکان فارغ التحصیلی و اخذ مدرک تحصیلی وجود ندارد
روال کار انجام پایاننامه در تمامی رشته های دانشگاهی ( گروه انسانی، فنی، علوم پایه و …) یکسان می باشد و تنها از لحاظ نوع مطالعه و نوع روش تحقیق با یکدیگر متفاوت هستند. مثلا در رشته هایی چون زیست شناسی، ژنتیک، بیوشیمی، شیمی، فیزیک و … اصلی ترین کار پایاننامه مربوط به کارهای آزمایشگاهی می باشد. اما در رشته های انسانی مثل مشاوره، روانشناسی، بیشتر حالت طرح پرسشنامه و تحلیل و آنالیز داده های خام جمع آوری شده می باشد. در رشته های کشاورزی بیشتر به سراغ مزارع و باغات می روند. در واقع هر رشته متناسب با موضوع خود ، روش های تحقیق خاص خود را می طلبد.
برای شروع انجام پایاننامه ، بایستی مراحل مختلف کار در یک برگه نوشته شود و بر مبنای آن برنامه ریزی درستی انجام داد تا بتوان در موعد مقرر کار پایاننامه را به اتمام رساند. در ادامه به مراحل مختلف کار انجام پایاننامه اشاره کرده و توضیحات لازم را برای راهنمایی شما عزیزان ارائه می دهیم.
مراحل انجام پایاننامه
انتخاب موضوع پایاننامه
پایاننامه به منظور بررسی یک موضوع خاص در حوزه تحصیلی دانشجو و بر اساس نیازهای جامعه و با هدف رفع یک مشکل یا یافتن پاسخ یک سوال انجام میگیرد. بنابراین انتخاب موضوع اولین قدم از پروسه انجام پایاننامه می باشد. تعریف موضوع به شیوه ای صحیح و دقیق راه گشای مراحل بعدی انجام پایاننامه خواهد بود. راه های مختلفی برای انتخاب یک موضوع خوب برای انجام پایاننامه وجود دارد:
استفاده از پیشنهادات و راهنمایی های اساتید دانشگاهی، استاد راهنما و دانشجویان مقطع دکتری
مطالعه مقالات چاپ شده در 2 سال اخیر در حوزه موضوعات مورد علاقه شما. اینکه بدانید در حال حاضر محققین در سراسر دنیا بر روی چه موضوعاتی کار می کنند و این موضوعات تا چه اندازه در کشور شما مطرح شده است.
مطالعه پایاننامه های دانشجویان فارغ التخصیل در رشته خودتان و الهام گرفتن از موضوعات آنها و استفاده از بخش پیشنهادات پایاننامه ها
مراجعه به پایگاه های اسنادی معتبر همچون الزیویر و اسپرینگر و …
جمع اوری اطلاعاتی در خصوص مشکلات جامعه که مرتبط با رشته تحصیلی شما می باشند. هر چقدر موضوع انتخابی شما متناسب با نیاز جامعه باشد، علاقمندان زیادی را به خود جذب خواهد کرد. این نیاز می تواند در پیوند با بنیان های علمی و نظری بروز کند و یا معطوف به عمل و مشکل گشایی در عرصه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و صنعتی باشد.
جمع آوری اطلاعات اولیه در خصوص موضوع انتخابی و اخذ تاییدیه از ایرانداک
بعد از انتخاب موضوع پایاننامه لازم است تا از تکراری نبودن آن مطمئن شوید. برای این منظور بایستی به سایت ایرانداک مراجعه کرده و بعد از عضویت در آن، موضوع خود را در آن جستجو نمایید. اگر موضوع شما قبلا در ایران کار شده باشد و در این سامانه به ثبت رسیده باشد، برای شما نمایش داده خواهد شد. تکراری بودن موضوع پایاننامه از سوی دانشگاه محل تحصیل مورد پذیرش قرار نمیگیرد. بنابراین بایستی تائیدیه ای از ایرانداک در خصوص ناب بودن موضوع پایاننامه خود به دانشگاه ارائه دهید.
بعد از تائید موضوع پایاننامه از سوی دانشگاه، به سراغ جمع آوری اطلاعات لازم در خصوص موضوع انتخابی رفته و کار نگارش پروپوزال را آغاز می کنید. از جمله منابعی که می توانید برای جمع آوری اطلاعات لازم استفاده نمایید، مقالات چاپ شده در مجلات و پایگاه های معتبری چون IEEE ، Elsevier ، Wiley-Blackwell، Springer است. بیشتر این پایگاه ها در تمامی زمیه ها دارای مجلات و نشریات معتبر بوده که مقالات علمی خوبی را به چاپ رسانده اند. با مراجعه به هرکدام از این پایگاه ها و سرچ موضوع خود می توانید به مقالات مشابه زیادی دسترسی داشته باشید. تعداد مقالاتی که از این طریق می توانید پیدا کنید بستگی به پیشینه تحقیقی موضوع شما دارد. اگر موضوعی که انتخاب کرده اید، دارای پیشینه قوی باشد، به مقالات زیادی در این خصوص دست خواهید یافت . اما اگر موضوع شما خیلی جدید و ناب باشد که مطالعات کمتری بر روی آن انجام گرفته است، مسلما مقالات زیادی در آن خصوص پیدا نخواهید کرد.
همانطور که در قسمت انتخاب موضوع پایاننامه نیز گفتیم، یکی از راه های یافتن اطلاعات در خصوص یک موضوع خاص، مطالعه پایاننامه های سال های قبل می باشد. این پایاننامه ها در کتابخانه دانشگاه ها موجود است و می توانید آنها را گرفته و مطالعه نمایید و از مطالب مفید آنها خلاصه برداری نمایید ( البته با ذکر منبع درست آن).
کتاب ها نیز منابع خوبی برای مطالعه در خصوص موضوع پایاننامه هستند. مطالعه کتب مرجع به شما در درک اولیه موضوع پایاننامه کمک زیادی می کند و حتی می توانید از مطالب آنها برای نوشتن مقدمه مقاله خود استفاده نمایید.
اگر در کنفرانس ها یا همایش هایی که در زمینه موضوع پایاننامه شما می باشد، شرکت کرده اید، می توانید از مطالب مطرح شده در آن و همچنین مقالات ارائه شده در آن استفاده نمایید.
نکته مهمی که در اینجا لازم است به آن اشاره نماییم این است که برای تمامی مطالبی استفاده شده از منابع مختلف، رفرنس دهیم. هیچ مطلبی را بدون رفرنس در پایاننامه ننویسید. مطالبی که بدون رفرنس باشند فاقد ارزش و اعتبار علمی می باشند.
انجام پروپوزال
بعد از جمع آوری اطلاعات لازم در خصوص موضوع انتخابی پایاننامه، بایستی طرح اولیه کار پژوهشی خود را پیاده کنیم. به این طرح اولیه اصطلاحا پروپوزال گفته می شود. پروپوزال با هدف ارائه یک گزارش اولیه از کار پژوهشی به دانشگاه نوشته می شود تا در صورت پذیرش آن از سوی دانشگاه، بتوان کار انجام پایاننامه را آغاز کرد. پروپوزال دارای بخش های مختلفی می باشد که بایستی بطور کامل و دقیق تکمیل گردد. فرم پروپوزال در سایت دانشگاه و در بخش پایاننامه و پروفایل شخصی هر فرد قرار داده شده است. دسترسی به این فایل تنها زمانی امکان پذیر است که موضوع پایاننامه شما از سوی دانشگاه پذیرفته شود.
در واقع پروپوزال مانند یک نقشه عمل کرده و ساختار و ارکان اصلی پایاننامه کارشناسی ارشد و یا رساله دکتری در آن مشخص می شود. ساختار اصلی پروپوزال پایاننامه شامل:
بی دقتی در نوشتن یک پروپوزال در شروع انجام پایاننامه یکی از دلایل اصلی نتایج نامطلوب پایاننامه می باشد. بنابراین لازم است تا تکمیل فرم پروپوزال خود را با استاد راهنما یا مشاور خود انجام دهید که تجربه زیادی در این زمینه دارند. زیرا کوچکترین اشتباه در هر بخش از پروپوزال باعث رد شدن آن از سوی شورای پژوهشی دانشگاه خواهد شد. و این امر باعث هدر رفتن زمان شما می شود.
شروع بخش پیاده سازی و انجام پایاننامه
بعد از تائید پروپوزال توسط شورای پژوهشی دانشگاه، وقت آن رسیده است که کار انجام پایاننامه را شروع کنید. همانطور که می دانید یک پایاننامه از 5 فصل تشکیل شده است. الته این فصل بندی در رشته ها و دانشگاه های مختلف می تواند متفاوت باشد. اما در کل در بیشتر رشته همین 5 فصل می باشد که شامل:
فصل اول پایاننامه در واقع همان اطلاعات پروپوزال می باشد که عینا در پایاننامه درج می شود. فصل دوم از دو بخش مرور ادبیات ( شامل توضیحات مفصل از موضوع پایاننامه و ارائه اطلاعات کامل و جامع برای آشنایی خواننده با موضوع می باشد) و پیشینه تحقیق ( در بر گیرنده اطلاعات مربوط به مطالعات قبلی مرتبط با موضوع پایاننامه می باشد) تشکیل شده است.لازمه بررسی پیشینه پایاننامه آشنایی با پایگاه های اطلاعاتی و علمی معتبر و مرتبط با موضوع پایاننامه است، همچنین فراگیری اصول روش تحقیق و تسلط بر انواع روشهای کمی و کیفی مورد نیاز در پایاننامه و استفاده از نرم افزارهای آماری و زبان های برنامه نویسی و شبیه سازها مستلزم داشتن مهارت و دانش اندوخته پیشینی فراوانی است که متاسفانه این کمبود به نحو چشم گیری در سیستم آموزشی اکثر دانشگاه های کشور مشاهده می شود. این فصل طولانی ترین فصل پایاننامه می باشد که بین 20 تا 50 صفحه می تواند نوشته شود. در واقع زمانی که شما در حال مطالعه و جمع آوری اطلاعات اولیه برای نگارش پروپوزال خود هستید می توانید نگارش این بخش از پایاننامه خود را شروع نمایید. زیرا این بخش از پایاننامه هیچ ارتباطی با روش کار و نتایج شما ندارد. برای بهتر دیده شدن این فصل از پایاننامه از تصاویر و نمودار و جداول استفاده نمایید تا از یکنواختی خارج شود.
فصل سوم و چهارم پایاننامه مهم ترین بخش از پروسه انجام پایاننامه است. زیرا تمامی این مقدمه چینی ها و مطالعات برای رسیدن به نتایج مطلوب است. در واقع ابتکار و نوآوری تحقیق و سهم محقق در فصل سوم و چهارم پایاننامه مشخص می شود. در فصل سوم پایاننامه، بایستی تمامی مواد و لوازم و ابزاری که برای انجام پایاننامه بکار برده اید را دقیقا ذکر نمایید. همچنین تمامی مراحل انجام کار نیز بایستی به ترتیب و با ذکر جزئیات دقیق انجام گیرد. دقت در ذکر اعداد و ارقام و فرمول های ریاضی و شیمی بسیار مهم است. سپس در فصل چهارم به سراغ نتایجی که گرفته اید بروید. نتایج کار پایاننامه مهم ترین بخشی است که داوران به آن توجه می کنند و بیشترین سوالات در جلسه دفاع نیز از این بخش پرسیده می شود. این بخش از پایاننامه بیشتر در قالب نمودار و جداول ارائه می شود و توضیحات کمتری دارد. سعی نمایید تسلط زیادی به نتایج کار خود داشته باشید تا هر نوع سوالی که از شما در خصوص نتایج پرسیده شد، بتوانید به راحتی به آنها پاسخ دهید.
فصل پنجم که آخرین فصل از پایاننامه می باشد، به تحلیل نتایج کار و مقایسه آنها با نتایج پژوهش های قبلی می پردازد. شما در این بخش می بایست ابتدا با یک مقدمه کوچک به سراغ تحلیل نتایج خود بروید و با اطلاعاتی که دربخش پیشینه تحقیق پایاننامه خود دارید، به مقایسه نتایج بپردازید. این بخش از مقاله بسته به کار پژوهشی شما دارد و می تواند بین 4 تا 20 صفحه متغییر باشد. سعی کتید در این بخش تنها نتایجی از پژوهش های قبلی را ذکر نمایید که نزدیکی بیشتری با موضوع شما دارند.
در آخر یک نتیجه گیری کلی در حد یک پاراگراف ارائه داده و آینده نگری کار خود را بیان کنید؛ اینکه در آینده این یافته های شما در چه زمینه ای می تواند کاربرد داشته باشد.
مواردی که در خصوص انجام پایاننامه ذکر شد، خلاصه ای از یک پروسه نسبتا طولانی انجام پایاننامه می باشد که می تواند بین 6 ماه تا یک سال بطول انجامد. اما شما با داشتن یک برنامه ریزی خوب و پشتکار عالی، مطمئنا خواهید توانست این بازه زمانی را کوتاه تر کرده و در نهایت یک پایاننامه خوب را ارائه دهید و حتی نتایج کار خود را در قالب یک مقاله خوب به چاپ برسانید.
موسسه پایان نامه من با سال ها تجربه در امر نگارش مطالب آموزشی در زمینه نگارش پایاننامه، نوشتن پروپوزال، نحوه ساخت رزومه تحصیلی، نگارش مقاله و … همچنین ارائه خدماتی چون استخراج مقاله از پایاننامه، پذیرش و چاپ مقاله در مجلات معتبر isi, isc, scopus, pubmed و مجلات علمی پژوهشی داخلی، ویراستاری و چاپ کتاب در کمتر از یک ماه، ترجمه تمامی متون دانشگاهی و فایل های صوتی و تصویری بصورت تخصصی و فوق تخصصی، واریز حوالجات دلاری به اقسی نقاط جهان و… شما دانشجویان و اساتید گرانقدر را یاری می رساند. کافیست از طریق یکی از راه های ارتباطی با مشاورین و کارشناسان متخصص ما در ارتباط باشید تا شما را راهنمایی کرده و پاسخگوی تمامی سوالات شما باشند. افتخار موسسه پایان نامه من چاپ صدها مقاله در معتبرترین مجلات برای اساتید بزرگوار در کشورهای مختلف است. ما بصورت شبانه روزی از طریق ایمیل و چت آنلاین در خدمت تمامی پژوهشگران در جای جای کشور عزیزمان ایران و دیگر کشورها هستیم.
انجام پایاننامه کارشناسی ارشد و دکتری | انجام پایاننامه کارشناسی ارشد و دکتری
